Σαντορίνη: Ανοίγει η συζήτηση για την τουριστική ταυτότητα με αφορμή αυθαίρετα στη Βλυχάδα
17/11/2016
Η τουριστική ταυτότητα και η προοπτική του μοναδικού νησιού σημείου παγκόσμιου τουριστικού ενδιαφέροντος τίθεται επιτακτικά επί τάπητος με αφορμή αυθαίρετες εργασίες στους προστατευόμενους ηφαιστειακούς σχηματισμούς στην εξαιρετικής αισθητικής αξίας παραλία της Βλυχάδας, στη Σαντορίνη.
Σύμφωνα με οκτώ φορείς του νησιού, σε αυτή τη μαγευτική περιοχή, πολύ κοντά στον αρχαιολογικό χώρο του Ακρωτηρίου, είχαν ξεκινήσει στο τέλος του καλοκαιριού αυθαίρετες οικοδομικές εργασίες, στο χείλος του γκρεμού, προκειμένου να ανεγερθούν υπόσκαφα τουριστικά καταλύματα.
Οι γεωλογικοί σχηματισμοί της Βλυχάδας έχουν σμιλευτεί από τον αέρα και το νερό στη διάρκεια των τελευταίων 3.000 χρόνων. Η παραλία είχε παραμείνει ανέγγιχτη, παρά την ανεξέλεγκτη τουριστική ανάπτυξη του νησιού - η δόμηση στη Σαντορίνη εκτιμάται ότι καταλαμβάνει περισσότερο από το 11% του εδάφους της.
Σήμερα όμως, στο όνομα της «ανάπτυξης» και με δεδομένη την ηγετική τουριστική φυσιογνωμία του νησιού της Σαντορίνης, ορισμένοι επιχειρηματίες βεβήλωσαν αυτό το μοναδικό τοπίο, όπως επισημαίνουν οκτώ φορείς του νησιού - το Σωματείο Τουριστικών Επιχειρήσεων Νότιας Σαντορίνης, η Διεθνής Δράση για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό της Σαντορίνης, η ομάδα «Πολίτες της Οίας», το Σωματείο Τουριστικών Καταλυμάτων η «Ατλαντίδα», ο Πολιτιστικός και Αθλητικός Σύλλογος Ακρωτηρίου Θήρας, το Εργοστάσιο Τεχνών Σαντορίνης (SAF Santorini Arts Factory), ο Πολιτιστικός Σύλλογος Εστία Πύργου Καλλίστης και ο Αθλητικός Ομιλος Θηρέας.
Ηδη από τον περασμένο Αύγουστο έχουν γίνει έγγραφες καταγγελίες προς το Αστυνομικό Τμήμα Θήρας για παράνομες οικοδομικές εργασίες σε συγκεκριμένο σημείο και άμεσα ενημερώθηκε ο δήμαρχος κ. Νίκος Ζώρζος. Ωστόσο, όπως αναφέρεται σε κοινή ανακοίνωση των οκτώ φορέων, «δυστυχώς ολιγωρίες των αρμόδιων υπαλλήλων δεν οδήγησαν σε άμεση διακοπή των εργασιών, παρ' όλη την εξόφθαλμη καταπάτηση του νόμου που προστατεύει την περιοχή».
Ελεγχος που πραγματοποιήθηκε από κλιμάκιο της ΔΟΥ και του ΙΚΑ διαπίστωσε ότι η οικοδομή, η οποία έχει αλλοιώσει του ηφαιστειακούς σχηματισμούς στη Βλυχάδα, αφορά υπόσκαφο κτίσμα περίπου 250 τ.μ., με ολοκληρωμένο τον φέροντα οργανισμό (μπετόν) και με διανοίγματα στην πρόσοψη της ηφαιστειακής τέφρας με θέα στην παραλία.
«Ουσιαστικά αφορά υπόσκαφο ξενοδοχείο και έχει ήδη προκαλέσει τεράστια οικολογική καταστροφή στην περιοχή. Περιττό είναι να αναφερθεί ότι ουδεμία γεωλογική μελέτη δεν έχει υλοποιηθεί για τη συγκεκριμένη κατασκευή και άρα είναι άγνωστες οι επιπτώσεις που θα είχε μια κατάρρευση τμήματος των ηφαιστειακών σχηματισμών. Πολιτικός μηχανικός που είδε την καταστροφή εξέφρασε έντονες ανησυχίες για τη στατικότητα της κατασκευής λόγω της ιδιαιτερότητας του ηφαιστειακού εδάφους» σημειώνεται στην ανακοίνωση των φορέων.
Μεγάλα κομμάτια ηφαιστειακής τέφρας είναι πλέον μετέωρα πάνω από την παραλία και αποτελούν έναν εν δυνάμει κίνδυνο για τους λουομένους. Επίσης, οι τεράστιοι όγκοι θηραϊκής γης που εξορύχτηκαν παράνομα, προκειμένου να δημιουργηθεί το υπόσκαφο, έχουν εναποτεθεί εντός της ζώνης προστασίας αλλοιώνοντας έτι περαιτέρω το φυσικό ανάγλυφο της περιοχής.
Για την κατασκευή δεν έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια. Αλλωστε, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας (ΦΕΚ 139Δ/19.03.1990 και 144/ΑΑΠ/30.4.2012) στην περιοχή καθορίζεται με σαφήνεια ειδική ζώνη απόλυτης προστασίας για τους ηφαιστειακούς σχηματισμούς της Βλυχάδας, η οποία φτάνει μέχρι και τα 150 μέτρα από τη γραμμή του αιγιαλού. Οι οικοδομικές εργασίες πραγματοποιούνται εξ ολοκλήρου εντός της ζώνης προστασίας. Χάρη στην έγκαιρη κινητοποίηση κατοίκων του νησιού και με τη βοήθεια του δημάρχου Θήρας κ. Ζώρζου, έγινε διακοπή εργασιών από το Πολεοδομικό Γραφείο Θήρας. Παρά τη διακοπή όμως, ο εργολάβος προχώρησε σε μπάζωμα της εισόδου της οικοδομής και πλέον δεν είναι δυνατή η πρόσβαση στα υπόσκαφα, ούτε στις αρμόδιες αρχές.
Στα τελευταία 40 χρόνια τουριστικής ανάπτυξης στο νησί, το τοπίο του έχει γίνει αγνώριστο. Εστω και καθυστερημένα, ήρθε η στιγμή, όπως αναφέρουν οι φορείς του νησιού, «να αναλογιστούμε πώς οραματιζόμαστε αυτόν τον τόπο μετά από χρόνια, τσιμεντοποιημένο πλήρως, έχοντας χάσει κάθε παραδοσιακό χαρακτήρα και την σπάνια ομορφιά του;».
Το ποσοστό δόμησης στο νησί ξεπερνά το 11% της συνολικής του επιφάνειας και μπορεί να συγκριθεί μόνο με το αντίστοιχο της Αττικής. Οι οκτώ φορείς στην κοινή ανακοίνωσή τους σημειώνουν: «Το γεγονός ότι ασύδοτοι επιχειρηματίες έχουν στραφεί σε περιοχές που μέχρι τώρα ήταν ανεκμετάλλευτες είναι ένα ακόμη δείγμα ότι η Σαντορίνη έχει φτάσει σε σημείο που αναπτύσσεται μόνο θυσιάζοντας τα τελευταία της κομμάτια προστατευμένης γης. Πρέπει να στραφούμε σε αποφάσεις και δράσεις που θα προστατέψουν το φυσικό κάλλος του τόπου μας, άλλωστε αυτό το φυσικό κάλλος είναι εκείνο που μας φέρνει στις πρώτες θέσεις τουριστικών προορισμών παγκοσμίως και δίνει δουλειά στις επιχειρήσεις και στα σπίτια μας».
Οι πολίτες της Σαντορίνης καλούν την Πολιτεία με τις υπηρεσίες της να επιβάλει τον νόμο, να προστατεύσει την περιοχή και να εξετάσει σοβαρά τη συνολική προστασία της περιοχής.
Πηγή: Το Βήμα